اثر مسابقات انتخابی تیم ملی بر میزان دفع برخی از پروتئین هاي ادراري، کراتینین، سدیم و
پتاسیم درمردان نخبه کاراته کا
گرد آورنده (محمدمقری)
مقدمه: با مطالعه فعالیت هاي ورزشی در بدن انسان مشاهده می شود که نیازهاي جسمانی هر نوع فعالیت ، واکنش هاي
بیولوژیکی خاص را بوجود می آورد، به بیان ساده تر واکنش هاي داخل بدن با ویژگی هاي خاص هررشته ورزشی متناسب است.
یکی از این واکنش ها عملکرد کلیه در دفع پروتئین از ادرار است. البته تغییرات جریان خون کلیوي نیز در نفوذپذیري غشاي
گلومرولی و اختلال در بازجذب توبول ها از عواملی هستند که در دفع پروتئین وآلبومین ادراري متعاقب با تمرین نقش بسزایی
دارند( 3). مکانیسم هایی که در این فرآیند درگیرمی باشند هنوز در افراد سالم کاملا شناخته نشده و نیاز به تحقیقات بیشتري دارد.
این تغییرات در افراد شرکت کننده در ورزش هاي مختلف نیز متفاوت بوده و بستگی زیادي به شدت تمرین دارد . دراین باره
لابیلوي در سال 2004 به مطالعه پروتئین و آلبومین ادراري 15 دونده مرد پس از مسابقات 100،400 و 3000 متر پرداخت و
آزمایش 24 ساعته پروتئین ادراري آن ها نشان داد که شدت فعالیت بیشترین تأثیر را در دفع آلبومین و پروتئین داشته است ( 4). از
طرفی دفع کراتینین از طریق ادرار نیز تحت تأثیر ورزش هاي شدید قرار م یگیرد و مشکلات حاد کلیوي و صدمات عضلانی غالبا به تغییراتی در دفع پروتیئن منجر می شوند. جان و همکاران درسال 2000 به بررسی تأثیر مسابقات بر دفع کراتینین و آلبومین 61
بازیکن فوتبال پرداختند و نتایج حاکی از دفع کراتینین و آلبومین از طریق ادرار متعاقب مسابقات بود ( 5). کلی ه ها در نگهداري
.( حالات پایدار و محیط درونی بسیار مهم هستندو کار اصلی آن ها حفظ تعادل ترکیب الکترولیتی وحجم مایعات بدن است ( 5
عمل کلیه در برابر یون سدیم به چند دلیل اهمیت دارد نخست آنکیه کلیه ها مهمترین اندام تنظیم کننده سدیم و پتاسیم در بدن
هستند و از آنجائی که مقدار سدیم موجود در غذاي افراد یکنواخت نیست باید براي حفظ توازن عمل دفع این عنصر را تنظیم
کنند. هنگام فعالیتهاي ورزشی پتاسیم دائماً از داخل عضله به خارج آن جریان دارد در حالی که سدیم بیشتري به داخل سلول ها
نفوذ می کند در این راستا از دست دادن آب نیز سبب افزایش مقدار پتاسیم در ادرار می شود( 6). اوزاوا در سال 2007 تحقیقی با
.( عنوان اثر تمرینات جودو برتغییرات سدیم ادراري پرداخت و افزایش سدیم را پس از تمرینات جودو مشاهده کرد( 7
روش تحقیق: این پژوهش از نوع نیمه تجربی است. جامعه آماري شامل 40 نفر از کاراته کاران دعوت شده به اردوي تیم ملی
امید بودندکه از بین آن ها 18 نفر با توجه به سوابق قهرمانی پی درپی 4 دوره جهانی ،آسیایی و کشوري و با میانگین سن 19 سال،
وزن 67 کیلوگرم و قد 170 سانتی متر و تعداد مسابقات برابر انتخاب شدند و اثر این مسابقات بر روي متغیرهاي پروتئین تام،
آلبومین، کراتینین، میکروگلوبولین بتا، سدیم و پتاسیم بررسی شد. براي انتخاب نمونه هاي تحقیق، ابتداء پر سشنامه اي با رضایت
مجموعه مقالات همایش ملی علم و کاراته، اول تا سوم آبان 1390 دانشگاه تبریز
کامل در اختیار افراد دعوت شده به اردو مبنی بر قهرمانی پی در پی، سلامتی، عدم استفاده از مکمل هاي غذایی و کنترل وزن قرار
گرفت و قبل از اجراي مسابقات ادرار آن ها جمع آوري شد، بعد از مسابقات ادرار 24 ساعته 18 نفر از آزمودنی هایی نیز که 3
بار مسابقه داده بودند، جمع آوري شد و براي اندازه گیري متغیرهاي وابسته به آزمایشگاه فرستاده شد. براي تجزیه تحلیل یافته ها
از روش هاي آمار توصیفی جهت تعیین میانگین، شاخص هاي پراکندگی و از روش آمار استنباطی، تی وابسته با سطح معناداري
آلفا 5% استفاده شد.
یافته هاي تحقیق: با توجه به جدول 1 در میزان دفع ادراري پروتئین تام، کراتینین و آلبومین بازیکنان تفاوت معن ی داري مشاهده
شده است.
جدول 1: شاخص هاي گرایش به مرکز وپراکندگی متغیرهاي مورد بررسی قبل وپس ازمسابقه
بحث و نتیج هگیري: نتایج حاصل از این پژوهش نشان م یدهد که دفع پروتئین ها متعاقب مسابقات صورت گرفته است. که
احتمالاً ناشی از اختلال عملکرد گلومرولی بوده و مسابقات کاراته این اختلال را ایجاد کرده است. به این صورت که تغییرات
همودینامیک ایجاد شده و عروق کلیوي در زمان مسابقات کاراته منجر به سد فیلتراسیون و افزایش نفوذ پذیري غشاء گلومرولی
نسبت به پروتئین ها می شود. به عبارتی دیگر، میزان دفع ادراري پروتئین و آلبومین به شدت فعالیت وابسته است. نتایج این
10 ) در فعالیت هاي )( 9) و آلیا و همکاران ( 2006 )( 8)، مونتپزا و همکاران ( 2002 )( تحقیق با یافته هاي پورتمن و همکاران ( 1991
مشت زنی و فوتبال همخوانی دارد. فعالیت هاي عضلانی یا هر اختلالی که منجر به تخریب و یا افزایش سوخت وساز عضلات
شود تولید کراتینین را افزایش م یدهد. در نتیجه از لحاظ کاربردي دست اندرکاران این رشته ومسئولین برگزاري مسابقات به
تغذیه این ورزشکاران در اردوهاي طولانی مدت توجه کنند و این ورزشکاران در طول سال هاي ورزشی زیر نظر پزشک قرار
گیرند و آزمایشات دوره اي انجام دهند تا از مشکلات احتمالی در آینده جلوگیري شود.
واژه هاي کلیدي: پروتئین تام، آلبومین، کراتینین
متغیرها میانگین انحراف استاندارد دامنه تغیییرات
48 12/9 23/ شاخص پروتئین قبل از مسابقه 6
185 51/6 51/ تام بعد از مسابقه 4
403 96/1 قبل از مسابقه 171
کراتینین
291 85/5 224/ بعد از مسابقه 5
10/3 3/22 4/ قبل از مسابقه 98
آلبومین
59/8 14/07 19/ بعد از مسابقه 27
مجموعه مقالات همایش ملی علم و کاراته، اول تا سوم آبان 1390 دانشگاه تبریز
منابع
1. تندنویس، فریدون. ( 1382 ). حرکت شناسی. ناشر دانشگاه ترتبیت معلم.
2. رادانی، رودس.( 1379 ). فیزیولوژي بدن انسان. مترجمان حمید علی، غروي. حسین، دانشجو. انتشارات مدرسه
3. سندگل، حسین. ( 1376 ). فیزیولوژي انسان. انتشارات یزد. جلد دوم.
4. شهیدي، محسن. ( 1373 ). پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشکده تربیت بدنی تهران
5. Aica, B. (2006). The effect of exercise on urinary and protein levels of volleyball players- sports
medicine physical eitness- 46(4): 623-7.
6.Cesare, polito. (2005) Sport hematuria inboyes after mathes football springer- Heidel bery, 20-8.
7.Jane, F. (2000). urimary Protein and albumin excrelion corrected by creatinine and specific gravity,
volume, 224- 1-2.
8.labilley.(2004)the work density.n post exercise protein wria springer berlin Teide berg.57-3-3
9.Miyai, t. ogata, M. (1990). Changes in concextration of wirnary proteins after physical exercise Acta
med okay ame. 44 -5- 263 – 6.
10.Montepazs, WJ. (2002).Contionus versus intermittent exercise affects on wrinary excertion of albumin
and total protein. Jaurnal of science and medicine in sport. 5- 3- 10- 219- 228.
11.Ozawa, Yuji. (2007). Effect of Judo practico on changes in wrnary substances and blood harmones.
Department of health and physical Education facalty of education Kumomoto university. 2-40-860-8555-
751-8510.
مهناز احمد زاده 1، دکتر شهلا حجت 2
1.کارشناسی ارشد دان